0

Polonia w Turcji

Polacy ze względu na swoją burzliwą historię, są rozsiani po całym świecie. W zasadzie niemalże w każdym kraju na świecie żyją Polacy, a historie ich przybycia do danego kraju są różne. Jedni uciekli przed prześladowaniami, inni są potomkami emigracji z czasów międzywojennych, jeszcze inni przyjechali, by polepszyć swoją sytuację ekonomiczną. Bez względu jakie motywy nimi kierowały, część z nich pozostała już w nowej ojczyźnie, pracując tam, zakładając rodziny i organizując swe życie na nowo. Tak było w przypadku Polonii w Turcji. Jej historia ściśle związana jest z historia Polski.
adampol-turcjaPolonia w Turcji to ludność polska, która osiadła tam na przestrzeni XIX wieku. Trzeba zajrzeć do kart historii, aby zrozumieć jak się tam nasi rodacy znaleźli. Oto w okresie rozbiorów Polski, Imperium Osmańskie nie uznało grabieży polskich ziem przez zaborców. To sprawiło, że wielu Polaków zdecydowało się na emigrację właśnie to Turcji. Wśród Polaków opuszczających ziemie polskie było wielu działaczy politycznych, którzy mogli swobodnie działać na terenie Imperium. Wówczas powstały wsie polskie, z których najbardziej znane to Adampol, Annapol i Derbina. Wieś Adampol założył pisarz i działacz niepodległościowy Michał Czajkowski. Wielu Polaków zdecydowało się na przyjęcie imion tureckich, przejście na islam oraz na służbę wojskową w armii Imperium. Należeli do nich między innymi Władysław Zamoyski, Konstanty Borzęcki (Celâleddin Paşa), Antoni Aleksander Iliński (İskender Paşa), Władysław Kościelski (Sefer Paşa), Ludwik Bystrzonowski (Arslan Paşa), Seweryn Bieliński (Nihad Paşa) oraz najbardziej znany z nich Józef Bem (Yusuf Paşa). Kiedy jednak Rosja ogłosiła amnestię, to rozpoczęła się wielka emigracja Polaków z terytorium Turcji. Obecnie Polonia turecka liczy około 500 osób, które głównie skupione są w Stambule i Adampolu.
adampol-pelikanyWieś Adampol liczy obecnie ok 390 mieszkańców. Położona jest na obrzeżach Stambułu, po azjatyckiej stronie cieśniny Bosfor. Do 1960 roku wieś była osadą typowo rolniczą. Natomiast obecnie jest to wieś turystyczna, której jedna trzecia mieszkańców to Polacy i Turcy polskiego pochodzenia. We wsi powstało mnóstwo hoteli. Na wójta wybiera się tradycyjnie Polaka, choć językiem polskim posługują się tu już tylko najstarsi mieszkańcy. Adampol był nie tylko miejscem azylu emigrantów z terenów zaborów, ale także ośrodkiem myśli politycznej oraz podtrzymywania kultury polskiej.
Przez ponad sto lat, obyczaje polskie zachowały się we wsi Adampol w prawie niezmienionej formie. Dopiero rozrost Stambułu oraz postęp technologiczny i cywilizacyjny zmienił wieś w bardziej nowoczesną. Co ciekawe Turcja bardzo uroczyście obchodziła 150-lecie powstania Adampola, a same władze Turcji mają przychylny stosunek do Polonii.

Monika

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *