Kiedy dorośli ludzie decydują się na rozpoczęcie życia w innym państwie, a może i na innym kontynencie, zaczynają myśleć także o swoich dzieciach. Dla wielu Polaków mieszkających poza granicami Polski, oczywistym jest podtrzymywanie kultury polskiej, uczenie swoich dzieci języka polskiego, czytania polskich książek czy kultywowania rodzinnych tradycji związanych z polskością. Dzieci jednak bardzo szybko adaptują się w nowym otoczeniu, nabierają nawyków z otoczenia, odsuwając na bok swoje korzenie. Rolą mądrych rodziców jest przypominanie i pielęgnowanie, a także uczenie swoich dzieci skąd pochodzą, kim są ich przodkowie. Ważną jest także kwestia kultury.
Wiedząc to polonie na całym świecie starają się o to, by można było legalnie, za zgodą lub przynajmniej z brakiem sprzeciwu, wychowywać swoje pociechy w duchu polskości. Wielką pomocą w tym procesie są polskie szkoły. 
Jedne z nich pracują i funkcjonują jak normalne placówki oświatowe, na równi z innymi, narodowymi danego państwa. Inne stanowią uzupełnienie wiedzy, a zajęcia w nich odbywają się albo w weekendy, albo po południu, po zakończeniu zajęć w szkołach obowiązkowych.
Program szkół polonijnych jest zatem uzależniony od rodzaju placówki. W przypadku, gdy jest to szkoła uznana za równorzędną, program zajęć odpowiada obowiązującemu programowi edukacyjnemu w danym państwie i jest poszerzony o przedmioty takie jak język polski czy historia Polski. W szkółkach niedzielnych zazwyczaj prowadzone są lekcje języka polskiego i nauka o polskiej kulturze. Często zajęcia te nie są tak formalne jak typowa lekcja, a nauczyciele mają trochę więcej swobody w doborze tematów.
Jednak szkoły polskie to nie tylko nauka. Bardzo często stanowią one ośrodki kultury i tradycji polskiej. Aby ta tradycja była wciąż żywa, organizowane są różnego rodzaju akcje pozwalające scalić środowisko polonijne. Coraz większą popularnością cieszy się akcja zapoczątkowana przez prezydenta Bronisława Komorowskiego, polegająca na wspólnym czytaniu polskiej literatury. Z każdym rokiem zwiększa się liczba szkół uczestniczących w tej akcji.
Najczęściej to rodzice czytają dzieciom, zapewniony jest drobny poczęstunek, a całość ma charakter miłej i rodzinnej imprezy. W niektórych szkołach w Stanach Zjednoczonych obchodzony jest Polonijny Dzień Dwujęzyczności. Dzień ten obchodzony jest w drugą sobotę października, miesiąca uznanego w Stanach za miesiąc Polskiego Dziedzictwa Narodowego. Rolą tego święta ma być przypomnienie i uświadomienie Polakom mieszkającym za granicą o tym, jak ważne jest pamiętanie skąd się pochodzi oraz kultywowanie nauki języka ojczystego.
